سامانه مودیان

چه کسانی نباید در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنند؟

به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و با تصویب هیئت وزیران و تبصره ماده 2 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی حقوقی مودیانی که کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده ارائه می‌کنند و همچنین مودیانی که به علت ماهیت کسب و کار آن‌ها، امکان عضویت در سامانه و صدور صورتحساب الکترونیکی را ندارند، از ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی معاف هستند. از جمله:

• اشخاص حقیقی موضوع ماده (81) قانون مالیات‌های مستقیم مانند فعالیت‌های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی، و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان‌داری، احیای مراتع و جنگل‌ها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات.
• اشخاص حقیقی موضوع ماده (142) قانون مالیات‌های مستقیم مانند کارگاه‌های فرش دستباف، صنایع دستی و شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های تولیدی مربوطه.

تسهیلات مصرف کنندگان

مصرف کننده‌ نهایی که خریدهای خود را از فروشنده‌های مجهز به پایانه فروشگاهی انجام می‌دهد و به وسیله شبکه بانکی اقدام به پرداخت وجه خرید می‌نماید، از هر 10 صورتحساب الکترونیکی صادره توسط پایانه فروشگاهی، به صورت قرعه کشی یک صورتحساب انتخاب و دو برابر مبلغ مالیات بر ارزش افزوده پرداخت شده آن صورتحساب، به حساب بانکی وی واریز می‌شود.

تسهیلات مودیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده

مودیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده در صورتی که در سامانه مودیان ثبت نام و کلیه تکالیف قانونی خود را به درستی انجام بدهند، بدهی مالیات بر ارزش افزوده آن‌ها که مربوط به سال 1396 و قبل از آن است، با پیشنهاد سازمان و تایید وزیر امور اقتصاد و دارایی، قطعی شده و تمامی جریمه‌ها به مدت 3 سال تعلیق می‌گردد.

برای آشنایی بیشتر با قوانین سامانه مودیان مالیاتی از پیشرو حساب مشاوره مالیاتی دریافت کنید .

معرفی تسهیلات قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان

در متن قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان علاوه بر این‌که جرائمی به عنوان ضمانت اجرائی برای مودیان در نظر گرفته شده است، تسهیلاتی نیز برای مودیانی که مطابق قانون رفتار می‌کنند، در نظر گرفته شده است.

این تسهیلات برای اشخاص حقیقی، مصرف کنندگان و مودیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده، به شرح زیر است:

تسهیلات اشخاص حقیقی

اگر صاحبان مشاغل در پنج سال اول پس از استقرار سامانه مودیان، فروش خود را از طریق پایانه‌های فروشگاهی انجام بدهند و کالا و خدمات مورد نیاز خود را از واحد اقتصادی عضو سامانه تامین کنند، به میزان یک درصد مبلغ فروش یا 20 درصد مالیات بر ارزش افزوده‌ای که مودی در هر دوره به سازمان پرداخت می‌کند(هر کدام کمتر باشد) و حداکثر به مبلغ 60 میلیون ریال، از مالیات بر ارزش افزوده وی کسر می‌شود.

جریمه رعایت نکردن ماده های 12، 13 و 14 قانون پایانه های فروشگاهی

در صورتی که احکام ماده 12، 13 و 14 قانون پایانه‌های فروشگاهی توسط مودی رعایت نگردد، طبق ماده 22 قانون پایانه-های فروشگاه و سامانه مودیان، مشمول جریمه‌ای به شرح زیر می‌شود:

• یک درصد فروش انجام شده از این طریق یا مبلغ ده میلیون ریال، هر کدام که بیشتر باشد.

جریمه اعلام نکردن شماره حساب های مربوط به واحد

واحد اقتصادی اگر نسبت به اعلام شماره حساب بانکی واحد اقتصادی که گردش مالی را با آن انجام می‌دهد، اقدام نکند، از کلیه معافیت‌ها، نرخ صفر و مشوق‌های مالیاتی قانون مالیات‌های مستقیم محروم شده و مشمول جریمه‌ای به میزان 10 درصد فروش انجام شده از این طریق و یا 20 میلیون ریال ‌(هر کدام که بیشتر باشد) می‌گردد.

جریمه تحویل ندادن صورتحساب چاپی به خریدار

طبق ماده 22 قانون پایانه‌های فروشگاه و سامانه مودیان، تحویل ندادن صورتحساب چاپی به خریدار توسط مودی جریمه‌ای برابر 2 درصد فروش انجام شده از این طریق و یا 20 میلیون ریال ‌(هر کدام که بیشتر باشد) در پی خواهد داشت.

جریمه صادر نکردن صورتحساب الکترونیکی

طبق ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که مودی در سامانه مودیان ثبت نام کند اما نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام ننماید، مشمول جریمه‌ای به میزان 10 درصد فروش انجام شده از این طریق و یا 20 میلیون ریال (هر کدام که بیشتر باشد) می‌گردد.

جریمه عضو نشدن در سامانه مودیان

مشمولین قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، اگر نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان اقدام نکنند، جریمه عدم ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی مشمول جریمه‌ای به میزان 10 درصد فروش انجام شده از این طریق و یا 20 میلیون ریال (هر کدام که بیشتر باشد) می‌گردند.

همچنین از کلیه معافیت‌ها، نرخ صفر و مشوق‌های مالیاتی قانون مالیات‌های مستقیم محروم می‌شوند. برای داشتن اطلاعات بیشتر در حوزه قوانین مالیات‌های مستقیم می‌توانید به مقاله قانون مالیات های مستقیم مراجعه نمایید.

مالیات یکی از بخش های مهم و اصلی اقتصاد هر کشوری است به همین دلیل در خصوص آن سختگیری های جدی وجود دارد. سامانه مودیان مالیاتی با هدف شفاف سازی گزارشات مالیاتی طراحی شده است. این سامانه از فرار مالیاتی جلوگیری به عمل می آورد و بر خرید، فروش و ارائه صورت حساب های مالی نظارت دارد.

با توجه به مطالب ذکر شده این نیاز احساس می شود که تمامی فعالان اقتصادی به تمامی جزئیات این سامانه مسلط باشند.  در این صورت هیچ گونه مشکل مالیاتی نمی تواند به کسب و کار آنها آسیب وارد کند. با توجه به اهمیت این مبحث و عدم دانش کافی طیف وسیعی از کسب و کارها در خصوص جزئیات آن، این مقاله به بررسی سامانه مودیان مالیاتی و پایانه فروشگاهی پرداخته است.

قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی

هدف از طراحی سامانه مودیان مالیاتی شفاف شدن درآمدها و پیشگیری از فرار مالیاتی است. در همین راستا در سال 1389 در 6 فصل و  29 ماده، قانونی برای ساماندهی واحدهای صنفی و تجاری تنظیم شد. مطابق با این قانون تمامی افراد موظفند در این سامانه ثبت نام کنند تا مالیات منصفانه ای برای آنها در نظر گرفته شود.

اگرچه بدون ثبت نام در این سامانه می توان پایانه های فروشگاهی pos را دریافت کرد اما عدم وجود گزارش های مالیاتی می تواند منجر به جریمه های سنگین شود.

سامانه مودیان مالیاتی چیست؟

سامانه مودیان مالیاتی را می توان یک رابط بین سازمان مالیات و مشمولان دریافت صورتحساب الکترونیک مالیات دانست. در این سامانه برای تمامی افراد مشمول یک پروفایل اختصاصی و کد یکتا شناسه در نظر گرفته شده است که اطلاعات واحد صنفی آنها در آنجا بارگذاری می شود. مطابق با صورت حساب های الکترونیک پرداخت شده، مالیات بر درآمد تعیین و اعلام می شود. با توجه به مطالب ذکر سامانه مودیان را می توان مرجع نهایی برای ثبت، صدور و استعلام صورت حساب الکترونیکی دانست.

مدیریت سامانه مودیان مالیاتی بر عهده خود سازمان مالیات است. از طرف دیگر مودیان از طریق هرگونه سخت افزار و نرم افزاری می توانند به سامانه مودیان متصل شوند. همچنین طراحی این سامانه به گونه ای است که مودی می تواند خریدهایی که فروشنده برای آنها صورت حساب الکترونیک صادر نکرده است را نیز گزارش دهد. 

پایانه فروشگاهی چیست؟

به منظور انتقال اطلاعات و تراکنش های صورت حساب الکترونیک لازم است که فروشگاه به سامانه مودیان متصل شود. این اتصال از طریق نرم افزارها و سخت افزارهایی صورت می گیرد که به آن پایانه فروشگاهی گفته می شود.

این پایانه قادر است به درگاه های الکترونیکی پرداخت کشور متصل شود و صورت حساب های الکترونیک را صادر کند. رایانه، pos، نرم افزارهای فروش، تلفن‌های همراه هوشمند، درگاه پرداخت الکترونیکی و …. از جمله پایانه های فروش متداول هستند.

استفاده از پایانه فروشگاهی شرایط کار را برای اداره مالیات تسهیل کرده است زیرا بانک مرکزی مشخصات صاحبان کلیه دستگاه های کارتخوان بانک و پایانه های پرداخت الکترونیکی  را به اداره مالیات گزارش می دهد. در این صورت اداره مالیات می تواند به راحتی پرونده مالیاتی افراد مختلف را ایجاد کند. بعد از تشکیل پرونده یک شماره سریال انحصاری به پایانه فروشگاهی تعلق می گیرد که ترکیبی از اعداد و حروف است.

حافظه مالیاتی چیست؟

اطلاعات مندرج در صورت حساب های الکترونیک قبل از انتقال به سامانه مودیان در یک نرم افزار یا سخت افزار ثبت و نگهداری می شوند که به آن حافظه مالیاتی گفته می شود. یک حافظه مالیاتی زمانی قانونی است که دارای شناسه یکتا صادر شده از سازمان مالیات باشد. وجود این شناسه ثابت می کند که این حافظه تحت نظارت سازمان مالیات است.

صورتحساب الکترونیکی چیست ؟

صورت حساب الکترونیکی از طریق سامانه مودیان صادر می شود و دارای یک شماره انحصاری است. این شماره مالیاتی منحصربفرد دارای 4 بخش و 22 کاراکتر است که بیانگر شناسه حافظه مالیاتی ( شش کاراکتر )، تاریخ صورتحساب ( پنج کاراکتر )، سریال صورت حساب ( ده کاراکتر ) و ارقام کنترلی ( یک کاراکتر ) است. 

اطلاعات وارد شده در این صورت حساب به حافظه مالیاتی منتقل می شود. صورت حساب الکترونیک بر حسب نوع کسب و کار دارای مشخصات و اقلام اطلاعاتی مختلفی است.

صورت حساب از نظر سازمان مالیات به دو بخش صورت حساب الکترونیکی و صورت حساب کاغذی ( غیر الکترونیکی)  تقسیم می شود. شماره یکتا مالیاتی برای صورت حساب های الکترونیک دارای 3 قالب است. در نوع اول اطلاعات کامل همچون نوع فروش (مواردی همچون بورس، انرژی، صادرات و …)، نوع خرید، تاریخ و زمان صدور، اطلاعات هویتی کاربر، شناسه کالا یا خدمت، شرح کالا یا خدمت، واحد سنجش، مبلغ واحد و مبلغ کل، شرح، سایر عوارض و مبلغ آن و مقدار پرداخت نقدی و مقدار نسیه آن بر حسب مورد مشخص می شود.

در صورت حساب نوع دوم اطلاعات کامل فروشنده و کالا درج شده است اما اطلاعاتی از خریدار در دست نیست. این صورت حساب نقدی است و اعتبار مالیاتی ارزش افزوده برای خرید آن در نظر گرفته نمی شود. رسید پرداخت وجه صادره از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه الکترونیکی، همان صورت حساب الکترونیکی نوع سوم است که در آن مبلغ پرداختی، شماره سوئیچ پرداخت، شماره پایانه، شماره پیگیری، زمان و تاریخ، مشخصات فروشنده (به صورت محدود) و شماره پذیرنده فروشگاه درج شده است.

این صورت حساب فاقد اعتبار مالیاتی برای خریدار است. در صورت حساب کاغذی کلیه اطلاعات ذکر شده در خصوص صورت حساب الکترونیکی ذکر می شود، اما در این صورت حساب اطلاعات پرداخت نسیه وجود ندارد (صورتحساب های موضوع تبصره 2 استثنا هستند).

مزایای استفاده از سامانه مودیان مالیاتی

افرادی که اقدام به ثبت نام و استفاده از سامانه مودیان مالیاتی کرده اند نه تنها از جرایم مالیاتی معاف می شوند بلکه به صورت دوره ای می توانند از تشویق های مالیاتی و مزایای موجود در این سامانه بهره مند شود. علاوه بر مورد ذکر شده، دیگر مزایای استفاده از سامانه مودیان مالیاتی به شرح زیر است.

• طبق قانون 4 پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان فرض بر صحت اطلاعات مالی درج شده در این سامانه است. به همین دلیل میزان مالیات بر اساس اطلاعات ثبت شده در حافظه مالیاتی محاسبه و اعلام می شود. در نقطه مقابل برای محاسبه مالیات افرادی که فاقد حساب الکترونیکی مالیاتی هستند، ممیز به کلیه دفاتر، مدارک و اسناد مودی استناد و مطابق با آن مالیات را تعیین می کند. در این صورت مبلغ مالیات تعیین شده بیشتر از نوع اول است.

• ثبت صورت حساب در سامانه، مودیان را از ثبت فصلی اطلاعات مربوط به معاملات معاف می کند. در واقع صورت حساب قرار گرفته در حافظه مالیاتی که به تایید دو طرف رسیده است منبع موثقی برای تعیین مالیات است.

• از دیگر محاسن استفاده از سامانه مودیان، امکان انجام امور مالیاتی به صورت آنلاین و بدون حضور در سازمان است. در این صورت فارغ از مکان و زمان می توان به امور مالیاتی خود دسترسی داشت.  

• با حضور در این سامانه، دولت می تواند بر تمامی معاملات اشراف داشته باشد و از فرار مالیاتی جلوگیری کند. در واقع حضور فعال در این سامانه امکان شناسایی معاملاتی که در سامانه ثبت نشده است را تسهیل می کند.

 شرکت پیشرو حساب فعال در زمینه امور مالیاتی و ثبت سامانه مودیان می باشد که می تواند در این امر شما را یاری و مشاوره دهد .برای ثبت سامانه مودیان مالیاتی در پیشرو حساب همین حالا اقدام کنید .

مشمولان عضویت در سامانه مودیان مالیاتی

بند ج ماده 1 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مشخصات مشمولان عضویت در این سامانه را اعلام کرده است. مطابق با این بند واحدهای صنفی، واحدهای غیر صنفی و اشخاص حقوقی مشمول ثبت نام در این سامانه شده اند. مطابق با این بند، واحدهای صنفی و فروشگاه ها موظفند علاوه بر ثبت نام در این سامانه از پایانه فروشگاهی نیز استفاده کنند. اما مودیانی که با مصرف کننده نهایی در ارتباط نیستند معاف از استفاده از پایانه های فروشگاهی هستند.

نحوه صدور صورتحساب الکترونیکی

سامانه مودیان برای صدور صورت حساب الکترونیکی مراحل مختلفی را در نظر گرفته است که در ادامه به آن پرداخته می شود.

1. فروشنده از طریق این سامانه صورت حساب الکترونیک خود را صادر می کند. عملیات ثبت فروش و صدور صورتحساب الکترونیکی  برای مودیانی که به طور مستقیم در ارتباط با مصرف کننده هستند توسط پایانه الکتریکی صورت می گیرد.

2. اگر خریدار عضو سامانه مودیان باشد اما در ارتباط با مصرف کننده نهایی نباشد، صورت حساب الکترونیکی به صورت خودکار در پوشه او ثبت می شود. در این صورت سامانه اعتبار مالیاتی ارزش افزوده را برای خریدار در نظر می گیرد.

3. مودیان سی روز وقت دارند که صورت حساب خود را تایید یا عدم تایید کنند. اگر کسی از انجام این مرحله غافل شود اظهار نامه به صورت خودکار تایید می شود.

4. محاسبه مالیات بر ارزش افزوده هر سه ماه یکبار صورت می گیرد. در این صورت اختلاف مالیات فروش و مالیات خرید در طی دوره محاسبه می شود. مالیات زمانی به مودی تعلق می گیرد که مالیات فروش آن بیش از مالیات خرید باشد. مودی موظف به واریز مابه التفاوت به حساب سازمان است و در نقطه مقابل سازمان نیز در صورت کمتر بودن مالیات فروش از خرید، موظف به مسترد کردن مابه التفاوت یا انتقال آن به دوره بعدی است.

اما برای کسانی که صورت حساب آنها الکترونیک صادر نمی شود و عضو سامانه مودیان نیستند شرایطی فراهم شده است که مطابق با آن می توانند خریدهایی که فروشنده برای آنها صورت حساب صادر نکرده است را اطلاع دهند.  

تکالیف مشمولین سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی

سامانه مودیان در ماده 2 تا 14 تکالیفی را برای کاربران خود تعریف کرده است که به شرح زیر است:

1. ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان.

2. استفاده از پایانه فروشگاهی (برای کسانی که با مصرف کننده نهایی در ارتباط هستند) .

3. صدور صورت حساب الکترونیکی.

4. ارسال اطلاعات صورت حساب الکترونیک به سامانه.

5. اعلام شماره حساب بانکی و شناسه یکتا .

6. اعلام لیست صورت حساب های الکترونیکی اعلام نشده به سازمان.

7. اعلام تعطیلی دائم یا موقت و انحلال کسب و کار (حداکثر زمان در نظر گرفته شده برای اعلام 10 روز کاری).

8. اعلام تغییر شکل، مالکیت یا محل فعالیت (حداکثر زمان در نظر گرفته شده برای اعلام 10 روز کاری).

ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی

برای ثبت نام در سامانه مودیان لازم است وارد آدرس سایت این سامانه شده و مراحل زیر پشت سر گذاشته شود.

1. ورود به پیش ثبت نام سامانه مودیان و تایید شماره همراه.

2. وارد کردن اطلاعت شخصی و تایید آن.

3. ثبت اطلاعات مربوط به شرکا و اعضا.

4. تایید اطلاعات توسط مودی.

5. ارسال اطلاعات ثبت نام.

6. ورود به ثبت نام به منظور تکمیل اطلاعات.

7. تایید نهایی مودی.